Overdracht op de proef

Als je onze rapporten op de voet volgt, weet je waarschijnlijk al dat ik een grote fan van horrorgames ben – en dat is precies waarom ik sinds de Gamescom-demo uitkijk naar Ubisoft’s nachtmerrieachtige (VR-)Game Transference. Enkele enge uren later kan ik je nu vertellen of het voorgevoel de moeite waard was.

Welkom bij de PsychoMatrix

Transference gooit je meteen in het verhaal zonder al te veel uit te leggen: een kort fragment in homevideo-kwaliteit vertelt je dat de heer Raymond Hayes duidelijk heeft bedacht hoe hij het bewustzijn van mensen naar virtuele realiteiten kan transporteren, en dat hij en zijn gezin nu gaan verhuizen. En jij zult volgen. Even later sta je voor een neonkleurig gebouw en begint het eigenlijke spel.

Jouw taak is om door de kamers van het slash lab van het appartement te lopen en uit te zoeken wat er werkelijk is gebeurd door middel van puzzelstukjes in de vorm van videologboeken, brieven, audiologboeken en meer. Wat snel duidelijk wordt: de hele actie was gegarandeerd geen verhuizing die door de familie met vreugde was gepland.

Er is iets mis met het licht...

Zodra je de eerste puzzel hebt opgelost en het gebouw bent binnengegaan, zul je merken dat er hier twee dingen helemaal mis zijn: enerzijds woont hier blijkbaar niet alleen de digitale Hayes-familie, maar ook een schimmig pixelmonster dat zal je in het donker in een hinderlaag lokken. Bovendien komen hier op de beste Silent Hill-manier twee dimensies samen: terwijl je rondloopt in verlaten en toch al griezelige kamers, die er nog steeds min of meer normaal uitzien, brengt het omdraaien van de lichtschakelaar je in een nog onheilspellender variant. Hier zijn de kamers afgesloten met zware metalen deuren, zijn speelhuisjes in stukken geslagen en is gezellig meubilair vervangen door koude computerstructuren. Tot nu toe, zo goed.

Het sleutelwoord in Overdracht is sfeer: Cryptische boodschappen aan de muren, video's over een bezorgde vader, een artistieke moeder, een slim, creatief kind – maar ook een gebroken gezin – wekken in eerste instantie nieuwsgierigheid naar wat hier is gebeurd. Om meer te weten te komen, kun je rondrennen en voorwerpen oppakken om ze elders te gebruiken, of gewoon om ze te onderzoeken, hoewel het regelmatig bekijken ervan ook audiologboeken activeert. Terwijl je in de VR-PC-versie de Move-controller kunt gebruiken om zelf dingen te verplaatsen, je moet het doen met de draadloze controller op PS4 en kijk en draai hem met R2 of L2 of de rechter joystick. In beide versies richt je op interactiepunten door je hoofd te bewegen, wat in het grootste deel van het spel best goed werkt, maar op sommige plaatsen halve acrobatische getallen vereist. Op een heel bijzondere plek moest ik zo'n vijf minuten draaien, strekken en draaien tot er eindelijk een filmrol gemarkeerd was – niet grappig.

Het verhaal wordt lineair verteld en als je een beetje slim bent in het puzzelen, zul je dat ook hebben bereikte het einde binnen slechts twee tot drie uur . Maar het is nog niet voorbij, want de eerste run zal u waarschijnlijk slechts enkele van de antwoorden opleveren waarnaar u op zoek bent. Ondertussen is het aan jou om alle video- en audiologboeken te vinden die door het spel zijn verspreid om de rest van het verhaal te verzinnen. Of dit voor een grote herspeelwaarde of slechte verhalen spreekt, wordt bepaald door persoonlijke smaak. Persoonlijk had ik graag al wat meer informatie gehad tijdens de gebruikelijke run.

Weg van de virtuele werelden

Transference is in de eerste plaats een VR-game, wat vooral opvalt als je naar de – eveneens geïntegreerde – niet-VR-versie kijkt. Hier kun je met een analoge stick een punt in het midden van je gezichtsveld verplaatsen en vervolgens op dingen richten en ermee communiceren op dezelfde manier als in de VR-versie. In tegenstelling tot de intuïtieve VR-bediening is het geheel een beetje vervelend, vooral omdat je de camera niet kunt omkeren en cross-control kunt richten – een groot minpunt voor iemand zoals ik die met een omgekeerde camera speelt. Ook de sfeer lijdt eronder in deze variant: Wat in VR heerlijk gek en eng lijkt – van het flikkeren van licht tot de spookachtige verschijningen van familieleden tot vervormde omgevingen, lopen op het plafond, codefragmenten en meer – lijkt opeens niet eens half net zo spannend op het normale scherm.

Meer interactieve film dan horrorspel

Toen ik met Transference begon, had ik een griezelig verhaalspel met schrikmomenten en puzzels verwacht – maar daar komt het niet helemaal bij. Er zijn puzzels, maar dat zijn ze allemaal heel gemakkelijk door te kijken en zijn hoofdzakelijk beperkt tot acties “item x toevoegen in slot y”; en ondanks de griezelige sfeer van de kamers zou ik het spel ook classificeren als thriller/horror in de categorie psychodrama: er zijn nauwelijks enge momenten, het monster blijft op enkele triggerpoints na goed in het donker en kan worden vermeden op die manier zit niets achter je aan en zijn er ook geen dodelijke fouten. Maar dat betekent niet dat de ervaring slecht was; het was gewoon niet waar ik op had gehoopt. In plaats daarvan wordt u getoond eerder een enge psychofilm , die je zelf speelt.

Een woord over technologie

Zoals hierboven al geschreven, is sfeer het belangrijkste sleutelwoord in Transference en hier scoort het spel in de volle lengte: een eenvoudig maar sinister geluid, geweldige acteurs met eersteklas stemacteurs en correct geplaatste licht-, vervormings- en fragmenteffecten zorgen voor de juiste sfeer: verwarrend, eng, psychotisch. De graphic bevindt zich voor een VR-game in het bovenste middenveld en is daarom ook overtuigend. En bovendien is de rijkdom aan details die hier is verwerkt iets dat positief opvalt – vooral dankzij de inzet van echte acteurs en het gebruik van fototexturen. Dus op dit punt doet de titel tenminste alles goed.

Als gevolg

De overdracht maakt het mij niet gemakkelijk. Aan de ene kant heb ik veel plezier gehad met de titel, maar aan de andere kant laat het ook een wat hol gevoel achter. Wat duidelijk is, is dat de overdracht niet was wat ik had verwacht. Van griezelige spanning was nauwelijks sprake en de plot wordt – tenminste als je vooral de hoofdtaken volgt – zo cryptisch verteld dat je zelfs aan het einde van de game nog maar een vaag idee hebt van wat er werkelijk is gebeurd. Als je de moeite neemt om alle video- en audiologs te doorzoeken, wordt de plot duidelijker, maar de vraag is hoeveel spelers het leuk zullen vinden om het twee tot drie uur durende verhaal inclusief de nogal fantasieloze puzzels meerdere keren te spelen om ze te vinden. Helaas is het ook niet mogelijk om op het einde alle kamers opnieuw te doorzoeken. Mijn tip daarom: als je vooral wilt spelen voor de sfeer en de (grotendeels behoorlijk succesvolle) VR-ervaring, voeg dan zonder aarzeling de titel toe; als je daarentegen hoopt op een goed doordacht puzzelspel met Psycho/Grusel-factor, kun je er beter je vingers van afhouden.

• Wat is overdracht? VR-psychogame met mooie presentatie, maar korte speeltijd en weinig uitdagingen
• Platformen: PC (Oculus Rift en HTC Vive), PS4 (PSVR)
• Getest: PSVR-versie
• Ontwikkelaar / Uitgever: Spectrevisie, Ubisoft / Ubisoft
• Uitgave: 18 september 2018